Táo bón và những điều cần biết

Táo bón là tình trạng đại tiện phân khô cứng, buồn đi mà không đi được, phải rặn mạnh, thời gian đại tiện lâu hoặc nhiều ngày mới đại tiện. Bệnh táo bón trên lâm sàng thấy rất nhiều, nhất là ở người già và người thừa trọng lượng. Tuy nhiên, những năm gần đây, táo bón đang có xu hướng tăng mạnh ở những người trẻ, nhất là giới văn phòng. Đặc biệt, táo bón lâu ngày là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến bệnh trĩ.

Khi bị táo bón, người bệnh thường có những triệu chứng chung như: Quá 3 ngày chưa đại tiện hoặc đại tiện dưới 3 lần/tuần; có từng cơn đau quặn bụng, phân rắn màu đen và hay vón cục; khi đại tiện phải rặn mạnh đến nỗi có lúc bật cả máu tươi, ở một số người có biểu hiện là khi đại tiện rồi mà vẫn có cảm giác còn phân trong ruột.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng táo bón. Trong đó, nguyên nhân bệnh táo bón do chức năng chiếm tỷ lệ nhiều nhất. Đây là nguyên nhân do chế độ ăn uống, chế độ sinh hoạt, thuốc uống và bệnh toàn thân. Việc ăn ít chất xơ, ăn ngọt nhiều, uống ít nước, thói quen đi đại tiện không đúng giờ, ít vận động thể dục sẽ dễ gây ra táo bón. Bên cạnh đó, việc dùng các loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, chống co giật, thuốc điều trị Parkinson, trị cao huyết áp, thuốc giảm đau, thuốc điều trị đau bao tử cũng có thể gây nên táo bón. “Đôi khi, những bệnh như tiểu đường, chấn thương cột sống, tai biến mạch máu não, bệnh nhược giáp… cũng là nguyên nhân gây ra táo bón cho bệnh nhân”, các bác sĩ phòng khám đa khoa quốc tế HCM cho biết.

Ngoài ra, táo bón cũng thường xảy ra khi tổn thương thực thể ở đại tràng làm đại tràng không hoạt động co bóp hay giảm co bóp để đưa phân xuống trực tràng hậu môn. Tổn thương vùng ống hậu môn và các cơ vùng chậu làm phân ứ đọng ở bóng trực tràng cũng dễ dẫn đến táo bón.

Các bác sĩ cho biết thêm, người già là đối tượng dễ bị táo bón nhất vì họ ăn ít cơm nên việc tạo phân rất khó và có khi cả tuần mới đại tiện một lần. Riêng đối với giới văn phòng, tỷ lệ mắc táo bón ngày càng nhiều vì áp lực công việc nặng nề, tâm lý căng thẳng quá mức cộng thêm việc ít vận động thể dục thể thao và ngồi lâu trong văn phòng.

Khi bệnh nhân bị táo bón các bác sĩ sẽ nội soi để loại trừ nguyên nhân đại tiện ra máu do ung thư trực tràng. Khi đã loại trừ nguyên nhân này thì việc điều trị bệnh táo bón do chức năng sẽ đơn giản hơn.

Về chế độ ăn uống để phòng tránh và điều trị bệnh táo bón, nhiều người vẫn hay nghĩ rằng, ăn nhiều rau sẽ thuận lợi cho việc đại tiện nhưng điều này không đúng. Cách ăn đúng nhất ở đây là ăn đầy đủ chất xơ (khoảng 300gam mỗi ngày) có trong rau củ quả.Thực phẩm có nhiều chất xơ có nhiều trong đậu bắp, đậu rồng, khổ qua, khoai lang, hay như gạo còn chất cám. Nên hạn chế ớt, cà phê, rượu, trà và các chất ngọt như sô cô la, mứt… làm dễ bị táo bón.

Bên cạnh đó, cần tránh thức quá khuya hoặc dậy quá trễ, những người này thường bỏ qua sinh hoạt đi đại tiện buổi sáng. Nếu để 2, 3 ngày mới đi đại tiện một lần sẽ làm phân cứng lại gây khó khăn khi đại tiện và dễ gây ra táo bón. Ngoài ra, cần thường xuyên tập thể dục, chơi thể thao nhẹ nhàng như đi bộ không nên quá gắng sức. Không nên ngồi lâu, cứ 1 tiếng đồng hồ ngồi thì phải đứng dậy đi lại. Đặc biệt cần tạo cuộc sống lạc quan vì căng thẳng khi gặp chuyện buồn cũng là nguyên nhân gây ra táo bón, tiêu chảy.

Cuối cùng, khi có dấu hiệu của táo bón, người bệnh không nên tự bắt bệnh và tự uống các loại thuốc chữa táo bón tại nhà vì dễ gây ra các biến chứng. Nên cách tốt nhất là theo dõi triệu chứng và đến các cơ sở y tế chuyên khoa để có hướng điều trị tốt.

Tại TP.HCM, người bệnh cũng có thể tới phòng khám đa khoa quốc tế HCM (221, Nguyễn Thị Minh Khai, Quận 1) để khám và điều trị bệnh táo bón. Với đội ngũ y bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, kết hợp với cơ sở vật chất khang trang, trang thiết bị y tế hiện đại, Phòng khám đã chữa trị thành công cho hàng nghìn bệnh nhân mắc các bệnh lý về táo bón, trĩ, hậu môn trực tràng,…